سلبریتی

سلبریتی (به انگلیسی: Celebrity) یا چهره به شخصی گفته می‌شود که معمولاً در زمینه‌های هنر، جنگ، علم، ورزش، رسانه، مدل، سیاست، ادبیات، مذهبی و نظایر آن در یک جامعه یا فرهنگ عامه دارای نوعی سرشناسی و معروفیت خاص باشد. چنین شخصی به‌راحتی از طریق مردم به‌ویژه قشر جوان قابل شناسایی است و به رسمیت شناخته می‌شود.

تعریف سلبرتی بستگی زیادی به هر فرهنگ و هنر دارد، چهره‌ها اغلب از طریق رسانه‌های جمعی به‌ویژه تلویزیون، سینما، نشریات و شبکه‌های اجتماعی به سرشناسی‌شان افزوده می‌شود و علت آن، پرداختن زیاد به موضوعات چهره‌ها در رسانه‌ها در جهت تغذیه مطالب نشریات و پایگاه‌های خبری است. این اتفاق منجر به درآمدزایی آن‌ها نیز می‌شود.

سلبریتی چیست؟

کلمه “سلبریتی” (Celebrity) از زبان انگلیسی وارد زبان فارسی شده و به طور گسترده‌ای برای اشاره به افراد مشهور استفاده می‌شود. این کلمه از ریشه لاتین “celebritas” آمده که به معنی “شادی، جشن، جلال و شکوه” است. در لاتین، این کلمه به معنای بزرگی و اهمیت جشن‌ها و مناسبت‌ها بوده است.

استفاده از کلمه “سلبریتی” در زبان انگلیسی در قرن هفدهم رایج شد و ابتدا به افرادی که به دلایل مختلف شهرت داشتند، اشاره داشت. این شهرت ممکن بود به دلیل دستاوردهای هنری، علمی، نظامی یا حتی فضائل شخصی باشد. در طول قرن‌های بعد، با توسعه رسانه‌ها و به خصوص با ظهور تلویزیون و سینما در قرن بیستم، مفهوم سلبریتی بیشتر به افرادی محدود شد که در عرصه‌های عمومی مانند هنر، موسیقی، ورزش و تلویزیون فعالیت می‌کردند.

امروزه، با پیشرفت تکنولوژی و ظهور شبکه‌های اجتماعی، تعریف سلبریتی گسترده‌تر شده است. حالا افرادی که به خاطر فعالیت‌های آنلاین خود در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، یوتیوب و تیک‌تاک شناخته می‌شوند، نیز به عنوان سلبریتی در نظر گرفته می‌شوند. این تغییر نشان می‌دهد که چگونه مفاهیم فرهنگی و اجتماعی می‌توانند با پیشرفت تکنولوژی و تغییرات در رسانه‌ها، تکامل یابند.

سلبریتی به چه کسانی گفته می‌شود؟

سلبریتی به افرادی گفته می‌شود که به دلیل شهرت و محبوبیت عمومی، در جامعه شناخته شده و مورد توجه قرار گرفته‌اند. این افراد معمولاً در زمینه‌های مختلفی از جمله هنر، سینما، موسیقی، ورزش، تلویزیون و حتی رسانه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند و به دلیل دستاوردها، ظاهر، یا شخصیت خود به شهرت می‌رسند. سلبریتی‌ها غالباً تحت پوشش رسانه‌ها قرار می‌گیرند و زندگی شخصی و حرفه‌ای آنها مورد توجه عموم قرار می‌گیرد. شهرت آنها می‌تواند ناشی از عملکرد حرفه‌ای، رفتارهای خاص یا حتی حواشی زندگی خصوصی‌شان باشد.

با پیشرفت تکنولوژی و ظهور شبکه‌های اجتماعی، مفهوم سلبریتی گسترده‌تر شده است. امروزه، نه تنها بازیگران، خوانندگان و ورزشکاران مشهور بلکه افرادی که به خاطر فعالیت‌های آنلاین خود در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، یوتیوب و تیک‌تاک شناخته می‌شوند نیز به عنوان سلبریتی در نظر گرفته می‌شوند. این افراد ممکن است از طریق ایجاد محتواهای ویدیویی، وبلاگ‌ها، یا سایر فعالیت‌های آنلاین به شهرت برسند. به این ترتیب، سلبریتی‌ها به عنوان نمادهای فرهنگی و اجتماعی مدرن شناخته می‌شوند که می‌توانند تأثیرات زیادی بر رفتارها و نگرش‌های عمومی داشته باشند.

سلبریتی ها چه تفاوتی با افراد مشهور دارند؟

همه سلبریتی‌ها مشهور هستند اما همه افراد مشهور لزوماً سلبریتی نیستند. تفاوت اصلی بین یک سلبریتی و یک فرد مشهور در نوع و منبع شهرت آنها نهفته است. برای مثال، یک دانشمند به خاطر اختراعات و اکتشافات بدیعی که داشته شناخته شود یا یک ورزشکار به دلیل رکوردهای ورزشی‌اش. شهرت این افراد بیشتر به خاطر موفقیت‌های حرفه‌ای و دستاوردهای واقعی آنها است که توسط جامعه و محافل تخصصی به رسمیت شناخته می‌شود.

در مقابل، سلبریتی‌ها عمدتاً به دلیل توجه رسانه‌ها و حضور مداوم در عرصه‌های عمومی شناخته می‌شوند. این شهرت می‌تواند از طریق فعالیت در رسانه‌های اجتماعی، تلویزیون، سینما یا حتی به خاطر جنجال‌ها و رویدادهای زندگی شخصی آنها حاصل شود.

تفاوت سلبریتی و هنرمند

سلبریتی و هنرمند هر دو مشهور هستند، اما تفاوت اصلی آنها در ماهیت شهرت و نوع فعالیت‌هایشان است. هنرمندان به دلیل توانایی‌ها و خلاقیت‌هایشان در زمینه‌های هنری مانند موسیقی، نقاشی، تئاتر، سینما و ادبیات شناخته می‌شوند و معمولاً به خاطر آثار هنری برجسته‌ای که خلق می‌کنند، مورد تحسین قرار می‌گیرند. در مقابل، سلبریتی‌ها به دلیل توجه رسانه‌ها و شهرت عمومی مشهور می‌شوند که این شهرت ممکن است ناشی از حضور مستمر در رسانه‌ها، جذابیت‌های ظاهری، جنجال‌های شخصی یا فعالیت‌های اجتماعی و آنلاین باشد. به عبارتی، شهرت هنرمندان بر پایه دستاوردهای هنری است، در حالی که سلبریتی‌ها بیشتر به خاطر شخصیت و حضورشان در رسانه‌ها شناخته می‌شوند.

تفاوت سلبریتی و اینفلوئنسر

سلبریتی و اینفلوئنسر هر دو به دلیل شهرت و محبوبیت عمومی شناخته می‌شوند، اما تفاوت اصلی آنها در نحوه و زمینه کسب شهرت است. سلبریتی‌ها معمولاً به خاطر دستاوردها و فعالیت‌های خود در حوزه‌های هنری، ورزشی یا رسانه‌ای مشهور می‌شوند و به طور گسترده‌ای توسط رسانه‌های سنتی مانند تلویزیون، سینما و مجلات پوشش داده می‌شوند. در مقابل، اینفلوئنسرها عمدتاً از طریق رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، یوتیوب و تیک‌تاک به شهرت می‌رسند و تأثیرگذاری خود را بر اساس تولید محتواهای روزمره، تبلیغات و ارتباط مستقیم با دنبال‌کنندگانشان ایجاد می‌کنند. اینفلوئنسرها بیشتر بر تعامل و نفوذ در شبکه‌های اجتماعی تمرکز دارند، در حالی که سلبریتی‌ها از طریق شهرت و موفقیت‌های عمومی شناخته می‌شوند.

تولد لغت سلبریتی

در فارسی معادل مورد استفاده ای برای لغت سلبریتی ارائه نشده است؛ لغاتی که تا کنون برای جایگزین آن پیشنهاد شده است لغاتی چون ستاره، سرشناس، مشهور و … میباشد. اما خود لغت celebrity که یک لغت انگیلیسی است از کجا آمده است و ریشه ی این لغت چیست؟

به گزارش دانشگاه پیتسبورگ (Pittbrugh university) واقع در ایالات متحده ی آمریکا لغت سلبریتی از زبان لاتین و در قرن 15 میلادی وارد زبان انگیلیسی شده است. معنی لغت “celebritās” در زبان لاتین به معنی “شهرت” یا “حالت شلوغ یا شلوغ بودن” می باشد. “célébrité” نیز لغت مشابهی است که در زبان فرانسه وجود دارد و معنی آن نیز “فرد مشهور” است. دیکشنری آکسفرد (OED) نیز در همان قرن 15 در معنی این لغت آورده بود: رعایت تشریفات خاص در یک مناسبت مهم مانند مهمانی، جشن گرفتن، جشن. دلیل این ترجمه به علت شباهت آن به لغت انگیلیسی celebrate به معنی جشن گرفتن می باشد. جالب است بدانید که این مفاهیمی که در گذشته در ترجمه ی لغت celebrity آمده بودند تماما ریشه های مذهبی دارند! اما سوال اینجاست که این مفاهیم قدیمی چقدر در استفاده ی امروزی از لغت سلبریتی ملموس هستند و چقدر نزدیک به معنای امروزی آن هستند؟

به هر حال در همان قرن 15 معنی دیگری که شباهت بیشتری به استفاده ی امروزی لغت سلبریتی دارد نیز ثبت شده است. در پاورقی های همان دیکشنری آکسفرد سلبریتی چنین نیز معنی شده است: “حالتی بسیار شناخته شده و مورد بحث بودن” و به عنوان مترادف لغاتی چون شهرت، بدنامی را آورده است. اینکه چرا در گذشته بدنامی را مترادف سلبریتی را قرار داده اند، به دلیل همان ریشه های مذهبی ای که وجود داشته است می باشد. اینکه لغت سلبریتی بار معنایی منفی داشته است را میتوان در گفته ای از شاعر معروف انگیلیسی Matthew Arnold که می گوید: آن ها سلبریتی (بدنامی) دارند ولی اسپینوزا شهرت داشت (محبوب بود). (سال 1863 میلادی) به وضوح مشاهده کرد.