چرا در پرواز با هواپیما گوش‌هایمان می‌گیرد و چطور مانع این مشکل شویم؟

گرفتگی گوش در هواپیما یکی از شایع‌ترین مشکلات سفرهای هوایی است. این مشکل آزاردهنده معمولاً با درد، احساس فشار و در نهایت صدای «تق» همراه می‌شود. دلیل این اتفاق، تغییرات ناگهانی فشار هوا در طول پرواز است. اما آیا می‌توان با چند راهکار ساده از این ناراحتی پیشگیری کرد؟

چرا پرواز باعث درد و گرفتگی گوش می‌شود؟

مهم‌ترین علت گرفتگی گوش در حین پرواز، تغییر فشار هواست. وقتی هواپیما اوج می‌گیرد، فشار هوا کاهش می‌یابد. بدن ما معمولاً با این تغییرات کنار می‌آید، اما گوش‌ها یک استثنا هستند. پشت پرده گوش، بخشی به‌نام گوش میانی وجود دارد که باید فشار هوای داخل آن با محیط بیرون برابر باشد. وظیفه‌ی این کار به عهده‌ی شیپور استاش است؛ مجرایی باریک که به پشت بینی و گلو وصل می‌شود.

اما فشار هوا در پرواز آن‌قدر سریع تغییر می‌کند که شیپور استاش فرصت کافی برای تنظیم فشار ندارد. این ناتوانی در تخلیه یا ورود هوا باعث فشار به پرده گوش می‌شود؛ حالتی که به آن «باروتروما» یا ترومای فشاری می‌گویند. زمانی که در حین پرواز صدای «تق» را احساس می‌کنید، نشانه این است که فشار داخل گوش تنظیم شده و هوا بالاخره راه خروج پیدا کرده است.

۱۰ نکته حیاتی برای زنده ماندن در صورت سقوط هواپیما

آیا می‌شود از این درد جلوگیری کرد؟

بله، خوشبختانه راهکارهایی برای کاهش یا جلوگیری از باروتروما وجود دارد که ساده، مؤثر و قابل انجام در شرایط پرواز هستند:

۱. اسپری بینی ضداحتقان استفاده کنید

حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از پرواز، از اسپری ضداحتقان بینی بدون نسخه استفاده کنید. این کار باعث باز شدن مجاری بینی می‌شود و عملکرد شیپور استاش را آسان‌تر می‌کند.

۲. آبنبات بمکید یا آدامس بجوید

به‌ویژه هنگام فرود هواپیما، این کار کمک می‌کند که هوا از راه شیپور استاش عبور کند و فشار متعادل شود.

۳. مانور والسالوا را انجام دهید

مانور والسالوا (Valsalva maneuver) یکی از موثرترین روش‌هاست. بینی‌تان را بگیرید، دهان‌تان را ببندید و آرام مثل زمان گرفتن بینی، فشار دهید تا صدای «تق» را احساس کنید. می‌توانید این کار را چندبار در حین برخاستن و فرود تکرار کنید.

۴. خمیازه بکشید

حرکات ساده‌ای مثل بلعیدن یا خمیازه کشیدن نیز باعث باز شدن شیپور استاش می‌شوند و به تخلیه هوا کمک می‌کنند.

۵. مانور توین‌بی را انجام دهید

برای انجام مانور توین‌بی (Toynbee maneuver) دهان‌تان را ببندید، بینی‌تان را بگیرید و چندین بار پشت سر هم آب دهان‌تان را قورت دهید. این کار فشار گوش را به‌آرامی تنظیم می‌کند.

۶. هیدراته و بیدار بمانید

آب کافی بنوشید تا مجاری گوش و بینی مرطوب بمانند. این رطوبت به عملکرد بهتر شیپور استاش کمک می‌کند. همچنین، سعی کنید در زمان صعود یا فرود نخوابید تا بتوانید تکنیک‌های بالا را انجام دهید.

چرا پنجره هواپیماها از مربع به بیضی تغییر شکل پیدا کرد؟

برای نوزادان و کودکان چه کار کنیم؟

در زمان تیک‌آف یا فرود، به نوزاد شیر یا شیشه بدهید یا پستانک در دهانش بگذارید. عمل مکیدن و بلعیدن به تعادل فشار کمک می‌کند. کودکان بزرگ‌تر می‌توانند آدامس بجوند یا جرعه‌جرعه نوشیدنی بنوشند.

این راهکارها کمک می‌کنند تا تجربه پروازی راحت‌تر و بدون گوش‌درد داشته باشید. آیا شما تا به حال از این روش‌ها استفاده کرده‌اید یا راهکار بهتری می‌شناسید؟