نتیجه یک پژوهش جهانی: افراد ثروتمند از فقرا مهربان‌تر و سخاوتمندترند!
شخصیت‌هایی مثل باب کراچیت، چارلی باکت و خانواده ویزلی در مجموعه هری پاتر، اغلب به عنوان مهربان‌ترین آدم‌های داستان معرفی می‌شوند.
این نوع تصویرسازی از افراد فقیر، از دوران فقرزده چارلز دیکنز تا به حال، همیشه جایگاه ویژه‌ای در داستان‌نویسی داشته است.
در مقابل، شخصیت‌های ثروتمند معمولاً خسیس و بداخلاق هستند؛ مثل اسکروج یا آقای برنز در مجموعه سیمپسون‌ها.
اما حالا یک تحقیق تازه نشان داده که این تصورات کلیشه‌ای خیلی هم دقیق نیستند.
بر اساس این پژوهش، به‌طور متوسط، افراد ثروتمند رفتار مهربانانه‌تری دارند؛ البته با تفاوتی اندک.
محققان اطلاعات مربوط به بیش از ۲.۳ میلیون نفر از کشورهای مختلف را طی ۵۰ سال بررسی کرده‌اند.
نتیجه بررسی‌ها نشان داده که افراد کم‌درآمد معمولاً کمتر دست به کارهای سخاوتمندانه می‌زنند، چون از نظر مالی توان این کارها را ندارند.
به گفته پژوهشگران، وقتی منابع مالی محدود باشد، نوع‌دوستی برای افراد کم‌درآمد به کاری پرهزینه تبدیل می‌شود.
در روان‌شناسی این دیدگاه وجود دارد که افراد کم‌درآمد برای حفظ ارتباطات اجتماعی خود، به‌خصوص در شرایط سخت، رفتار مهربان‌تری دارند.
در مقابل، برخی باور دارند که افراد ثروتمند فقط به این دلیل دست و دل‌بازند که از نظر مالی مشکلی ندارند.
محققان معتقدند که بسته به شرایط اجتماعی و فرهنگی هر کشور، می‌توان به نتایج متفاوتی در مورد این نظریه‌ها رسید.
برای بررسی دقیق‌تر، گروهی از پژوهشگران در هلند، چین و آلمان نتایج ۴۷۱ تحقیق مستقل از سال ۱۹۶۸ تاکنون را بررسی کرده‌اند.
این تحقیقات به بررسی رابطه میان سطح درآمد و تحصیلات (یعنی طبقه اجتماعی) و رفتارهای نوع‌دوستانه پرداخته‌اند.
رفتارهای نوع‌دوستانه شامل کمک به دیگران، اهدا، همکاری، داوطلبی، دلداری دادن، مراقبت از دیگران و حتی توجه به حیوانات می‌شود.
داده‌ها مربوط به بیش از ۲.۳ میلیون نفر از کشورهای مختلف، از جمله چین، آمریکا، آلمان، اسپانیا، ایتالیا، کانادا، سوئد و استرالیا بودند و افراد در گروه‌های سنی مختلف را دربر می‌گرفتند.
نتایج نشان داده که در مجموع، هرچه فرد از نظر اجتماعی جایگاه بالاتری داشته باشد، احتمال بیشتری دارد که رفتار نوع‌دوستانه از خود نشان دهد.
به گفته پروفسور پل ون‌لانگه، روان‌شناس دانشگاه آمستردام، تفاوت میان طبقات اجتماعی در نوع‌دوستی زیاد نیست، اما از نظر آماری قابل توجه است. این ارتباط میان طبقه اجتماعی بالاتر و رفتار نوع‌دوستانه، در همه گروه‌های سنی و جوامع و فرهنگ‌ها وجود دارد. او در گفت‌وگویی با روزنامه تایمز گفته است:
فرقی نمی‌کند که چطور جایگاه اجتماعی افراد را بسنجیم، در هر حالت، بین سطح بالاتر اجتماعی و مهربانی بیشتر یک رابطه مثبت هرچند کوچک وجود دارد.
نکته جالب اینجاست که در میان ثروتمندان، زمانی که رفتارهای سخاوتمندانه در معرض دید دیگران قرار دارند، احتمال انجام آن بیشتر است.
این یافته‌ها نشان می‌دهند که افراد مرفه دوست دارند سخاوتشان دیده شود، احتمالاً چون از این کار منفعت اجتماعی می‌برند.
همچنین، مشخص شد که این رابطه میان طبقه اجتماعی و رفتار نوع‌دوستانه در عمل، قوی‌تر از نیت‌های ابرازشده است؛ یعنی افراد کم‌درآمد شاید نیت خوبی داشته باشند، اما توان عملی کردن آن را ندارند.
پروفسور ون‌لانگه همچنین اشاره کرد که شاید افراد طبقات پایین بیشتر به نزدیکان و اطرافیان خود مهربانی می‌کنند، نه به همه جامعه.
مطالعه جدیدی که به رهبری جون‌هویی وو از آکادمی علوم چین انجام و در مجله «بولتن روان‌شناسی» منتشر شده، می‌تواند به حل موانعی کمک کند که باعث می‌شود افراد کم‌درآمد کمتر رفتار نوع‌دوستانه داشته باشند.
این نتایج می‌توانند به سیاست‌گذاران و فعالان اجتماعی کمک کنند تا راهکارهایی برای تقویت همکاری و نوع‌دوستی در همه طبقات اجتماعی ارائه دهند.
منبع فارسی: روزیاتو
