بازدید از بناهای تاریخی و موزه‌ها، خرید سوغات از بازارها و گشت‌وگذار در بوستان‌ها، شهربازی‌ها و ییلاقات اطراف شهر از بهترین تفریحات تبریز در عید نوروز است. با توجه به آب‌وهوای سرد شهر تبریز، بسیاری از گردشگران فصل بهار و تعطیلات نوروز را برای سفر به این شهر انتخاب می‌کنند. گشت‌وگذار در باغ‌های قدیمی و ییلاقات اطراف شهر، سرگرمی در پارک‌ها، شهربازی‌ها و پارک‌های آبی، بازدید از موزه‌ها و خانه‌های تاریخی و همچنین خرید سوغات از بازارها و مراکز خرید، از محبوب‌ترین تفریحات این شهر است. آشنایی با بهترین جاهای دیدنی تبریز در عید نوروز، سفری خاطره‌انگیز برای مسافران رقم می‌زند.
ارگ تبریز
- نوع جاذبه: تاریخی
- آدرس: بلوار امام خمینی (غرب به شرق)، سه‌راه فردوس
- ساعت بازدید: ۹:۳۰ تا ۱۷:۳۰
- هزینه بازدید: اقتصادی
«ارگ تبریز» یا «ارگ علیشاه» یکی از بناهای تاریخی تبریز با قدمت ۷۰۰ سال است که به‌دستور «تاج‌الدین علیشاه جیلانی (گیلانی)»، از وزرای ایلخانان مغول در ایران، و با هدف احداث مسجدی عظیم با طاقی بلندتر از طاق کسری ساخته شد؛ معماری این بنا به‌سبک آذری و نمونه‌ای از شاهکارهای هنر معماری ایران است.
مسجد علیشاه و محوطه اطراف آن در طول تاریخ کاربری‌های متفاوتی داشت؛ در دوره قاجار با افزودن ساختمان‌هایی به بنای قدیمی، به انبار مهمات نظامی تبدیل شد و حصاری دور آن قرار گرفت؛ ازاین‌رو نام آن به ارگ تغییر یافت. ارگ تبریز در سال ۱۳۱۰ خورشیدی به ثبت ملی رسید.
ارگ تبریز در اثر حوادث تاریخی و آسیب‌های طبیعی نظیر زلزله‌های متعدد شهر تخریب شد. بقایای موجود، به‌صورت سه دیوار بلند با ارتفاع ۲۶ متر است که به‌شکل ایوان دیده می‌شود؛ این بخش در گذشته محراب شبستان جنوبی و عنصر اصلی مسجد علیشاه به‌شمار می‌رفت. با توجه به سفرنامه های درباره ایران و نوشته‌های مورخان، ارگ علیشاه مزین به کاشی، ازاره‌های سنگی، ستون‌های مرمری، کتیبه‌ها و گچ‌بری‌های زیبایی بوده که بعدها روبه ویرانی نهاده است. امروزه از فضای پیرامون ارگ به‌عنوان مصلی و برای برگزاری نماز جمعه استفاده می‌شود.
میدان ساعت تبریز
- نوع جاذبه: تاریخی
- آدرس: محله نوبر (مقصودیه)، تقاطع بلوار امام خمینی و بلوار ارتش
- ساعت بازدید میدان و برج ساعت: شبانه‌روزی
- هزینه بازدید: رایگان
- ساعت بازدید موزه شهرداری: شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۹ تا ۲۱
- هزینه بازدید: اقتصادی
«میدان ساعت تبریز» که در زبان محلی تبریزی به «ساعات قاباغی» (به‌معنای جلوی ساعت) نیز شهرت دارد، به‌عنوان یکی از نمادهای شهر تبریز شناخته می‌شود. پایه‌گذاری این میدان، در سال ۱۳۲۴ خورشیدی و بعد از ساخت «عمارت شهرداری تبریز» و «برج ساعت» صورت گرفت و در واقع به این جاذبه‌ها هویت بخشید. نورپردازی‌های شبانه میدان ساعت و همچنین برگزاری جشن‌های مختلف به‌ویژه در عید نوروز، در جذب گردشگران نقش بسزایی دارد. این میدان در سال ۱۳۷۷ خورشیدی به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
عمارت شهرداری تبریز در دوره پهلوی و در فاصله سال‌های ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۰ خورشیدی، در زمینی به مساحت ۹,۶۰۰ متر مربع ساخته شد؛ این عمارت سه‌طبقه، زیربنایی در حدود ۶,۵۰۰ دارد و شامل ساختمانی یو‌شکل (U)، با یک ورودی تشریفاتی در قسمت مشرف به میدان و چندین وروردی دیگر در محوطه می‌شود. سنگ‌های حجاری‌شده در قاب پنجره‌ها و در قسمت نما از زیباترین تزیینات به‌کاررفته در معماری عمارت باشکوه شهرداری است.
بخشی از عمارت شهرداری تبریز از سال ۱۳۸۶ خورشیدی به‌عنوان نخستین موزه شهر و شهرداری‌های کشور مورد استفاده قرار گرفته است. در تالارهای مختلف این موزه، اشیا و آثار و اسناد قدیمی مربوط به بلدیه تبریز، هدایای مقام‌های خارجی به شهرداران، کتب خطی و آثار هنری، فرش‌هایی با قدمت بیش از ۱۱۰ سال و دوربین‌های نسل قدیم در معرض نمایش قرار دارد. در محوطه عمارت نیز تعدادی از اتومبیل‌های قدیمی از جمله تاکسی و اولین ماشین آتش‌نشانی تبریز به چشم می‌خورد.
برج ساعت تبریز با ارتفاع ۳۰٫۴ متر، در محور اصلی و مرکزی عمارت شهرداری قرار دارد و نمای زیبای آن از فاصله دور نیز نظر گردشگران را به خود جلب می‌کند. ساعت چهارصفحه‌ای بالای برج، در دوره پهلوی از انگلستان خریداری شد. مشابه دیگر این ساعت در برج ساعت لندن یا «بیگ بن» (Big Ben) نصب است؛ این ساعت‌ها با باطری‌های مشابه، هر ۲۴ ساعت یک بار نیاز به کوک‌شدن دارند. ساعت موجود در میدان ساعت تبریز از زمان نصب هر ۱۵ دقیقه و در حال حاضر (سال ۱۴۰۲ خورشیدی) هر ساعت یک بار، با طنینی دل‌نشین گذر زمان را به رهگذران یادآوری می‌کند.
مسجد کبود
- نوع جاذبه: تاریخی
- آدرس: محله گوی مسجد، خیابان امام خمینی شرق به غرب (خط ویژه اتوبوس)، بین خیابان‌‌های شهید بهشتی و خاقانی، جنب بوستان خاقانی
- ساعت بازدید: ۹ تا ۱۹
- هزینه بازدید: رایگان
«مسجد کبود» تبریز از مشهورترین نمونه‌های معماری اسلامی در استان آذربایجان شرقی است که قدمت آن به بیش از ۶۰۰ سال پیش و دوره پادشاهی قراقویونلوها بازمی‌گردد و تنها اثر تاریخی بازمانده از این دوره در تبریز است. در گذشته این مسجد را با نام‌های دیگری چون «عمارت مظفریه»، «گوی مسجد» و «مسجد شاه جهان» نیز می‌شناختند. مسجد کبود در سال ۱۳۱۰ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. ترمیم گنبدها و دیگر بخش‌های مسجد از سال ۱۳۱۸ آغاز شد و تا سال ۱۳۵۵ خورشیدی ادامه داشت.
مسجد کبود یکی از چهار مسجد مزین به کاشی‌کاری‌های آبی در جهان به شمار می‌رود که نام آن نیز بر اساس رنگ نمای بنا انتخاب شده است. از خصوصیات اصلی مسجد می‌توان به ظرافت معماری، تزیینات داخلی، کاشی‌کاری‌های معرق فیروزه‌ای و لاجوردی، نقش‌ونگارهای اسلیمی و طراحی نوین هندسی اشاره کرد. علاقه‌مندان به بناهای تاریخی از مسجد کبود با عنوان «نگین فیروزه بناهای اسلامی» یاد می‌کنند.
متاسفانه در طول سالیان، صدمه‌های جبران‌ناپذیری به بنای مسجد کبود وارد شده و بخش‌های زیادی از آن از بین رفته است؛ اما با ورود به مسجد می‌توانید از تماشای باقی‌مانده کاشی‌کاری‌ها و تزیینات داخلی مسجد، به شکوه این بنا در گذشته پی ببرید.
مسجد جامع تبریز
- نوع جاذبه: تاریخی و مذهبی
- آدرس: محله بازار، بلوار شهید مطهری (جنوب به شمال)، خیابان حکیم، گذر مسجد جامع
- ساعت بازدید: شبانه‌روزی
- هزینه بازدید: رایگان
«مسجد جامع تبریز» که به «مسجد جمعه» و «مسجد جامع کبیری» نیز شناخته می‌شود، از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی و جاهای دیدنی تبریز است. این مسجد که زمان ساخت آن به دوره سلجوقیان بازمی‌گردد، در انتهای بازار تبریز و در بخش جنوبی صحن مدرسه طالبیه ساخته شد. مسجد جامع تبریز در زلزله ۱۱۹۳ خوشیدی آسیب دید و بخش‌هایی از آن تخریب شد؛ در دوره آغازین پادشاهی قاجار، توسط «حسینقلی خان دنبلی»، از حاکمان وقت این دیار، مورد ترمیم و بازسازی قرار گرفت و مسجد کنونی احداث شد. این مسجد در سال ۱۳۱۰ خورشیدی به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
بنای امروزی مسجد جامع تبریز در زمینی مستطیل‌شکل و با مصالحی چون آجر و گچ ساخته شده است. دو درب ورودی در بخش شمال و جنوب بنا وجود دارد؛ ورودی شمال به‌طرف صحن و ورودی جنوبی به‌سمت کوچه کنار مسجد گشوده می‌شود. استفاده از آجرهای بزرگ در پایه‌های قطور مسجد از نکات جالب معماری این مسجد به شمار می‌آید. بنای مسجد دارای طولی در حدود ۶۲ متر است که توسط دو جرز وسیع به دو قسمت مجزای شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود.
پنج طاق دو طبقه بزرگ در بخش جنوبی مسجد وجود دارد که در طی بازسازی دوره قاجار ایجاد شده است. در انتهای بخش جنوبی، محرابی ساده از سنگ مرمر خودنمایی می‌کند که بر فراز آن کتیبه‌ای با تزیینات گچ‌بری به خط کوفی قرار گرفته است؛ مستندات تاریخی نشان از قدمت این کتیبه در دوره ایلخانان مغول دارد.
در مسجد جامع تبریز تعدادی کتیبه سنگی (سنگ‌نوشته) کشف و بر دیوارها و سردر شمالی مسجد نصب شده است. شبستان عظیم مسجد با ستون‌های هشت‌گوشه آجری و طاق و گنبدهایی بر بالای آن، از قدیمی‌ترین قسمت‌های این بنا به شمار می‌آید. در زمان سلطنت آق‌قویونلوها، گنبدی مرتفع با تزییناتی از کاشی‌کاری‌های معرق در بخش شمالی این شبستان ساخته شد که امروزه می‌توان پایه‌های این گنبد و قسمتی از کاشی‌کاری‌های به‌جای‌مانده از آن را مشاهده کرد. این مسجد همچنان به‌عنوان محلی برای برگزاری نماز استفاده می‌شود.
بازار بزرگ تبریز
- نوع جاذبه: تاریخی
- آدرس: محله بازار، بلوار شهید مطهری (جنوب به شمال)، خیابان حکیم
- ساعت بازدید: شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۱۰ تا ۱۷
- هزینه بازدید: رایگان
«بازار بزرگ تبریز» از بزرگترین بازارهای سرپوشیده ایران است که از ۵,۵۰۰ حجره، ۲۰ راسته، ۲۵ تیمچه، ۳۵ سرا، ۱۱ دالان، ۹ مدرسه، حمام، ۲۰ مسجد و کاروان‌سرا تشکیل می‌شود. این بازار در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران و در سال ۱۳۸۹، به‌عنوان بخشی از شاه‌راه ابریشم و بزرگترین سازه مسقف جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
اطلاعات دقیقی از قدمت بازار تبریز در دسترس نیست؛ اما جهانگردان زیادی از سده چهارم هجری قمری تا عصر قاجار، اطلاعات بسیاری در مورد آن ارائه داده‌اند. به‌علت قرارگیری شهر تبریز در مسیر جاده ابریشم، بازار تبریز همواره از رونق خوبی برخوردار بود و یکی از مهمترین مراکز دادوستد آن دوره به شمار می‌رفت. این بازار در طول تاریخ طولانی خود دستخوش حوادث بسیاری بوده و هربار نوسازی و مرمت شده است. قدمت بازار کنونی به اواخر دوره زندیه و دوره قاجار بازمی‌گردد.
بخش بیرونی بازار تبریز شبیه به بناهای معمولی و هماهنگ با بافت شهری است؛ اما استفاده از آجر و سفال‌های آجری پیوسته، طاق‌ها و گنبدهای بلند بازار، دریچه‌های موجود در طاق‌ها برای خروج هوای گرم و دیوارهای ضخیم برای حفظ حرارت در سرما، این بنا را از دیگر بناهای شهر متمایز می‌سازد. این بازار با قدمت طولانی، بافت سنتی، دیوارهای آجری قدیمی، درهای چوبی قهوه‌ای‌رنگ و سقف‌های زیبای گنبدی و آجرکاری‌شده، گردشگران زیادی را در طول سال به شهر تبریز می‌کشاند.
در بازار تبریز علاوه بر پیاده‌روی و تماشای هنر زیبای معماری ایرانی می‌توانید کالاهایی از قبیل فرش دست‌بافت، تابلو فرش، کفش‌های دست‌دوز، محصولات چرمی، لباس، پارچه، طلا و جواهر، صنایع دستی تبریز، محصولات گیاهی و دارویی، ادویه‌جات، آجیل و دیگر سوغات تبریز را خریداری کنید و به ارمغان ببرید.
مرکز خرید لاله پارک
- نوع جاذبه: تفریحی و مرکز خرید
- آدرس: محله بارنج، شرق میدان فهمیده، بزرگراه پاسداران غرب به شرق، ورودی پارکینگ طبقاتی لاله پارک
- تلفن: ۳۶۶۰۰۷۷۷ ۰۴۱
- ساعت بازدید: ۱۰:۳۰ تا ۲۳:۳۰ (هایپرمی از هشت تا ۲۲:۳۰)
- هزینه بازدید: رایگان
«مرکز خرید لاله پارک» از مدرنترین و بهترین مراکز خرید تبریز است که به‌عنوان فاز اول مجتمع تجاری، تفریحی و اقامتی لاله پارک در بهمن ماه سال ۱۳۹۱ خورشیدی افتتاح شد. این مرکز خرید زیربنایی در حدود ۴۳,۰۰۰ متر مربع دارد و از نظر ابعاد، موقعیت جغرافیایی و دسترسی به شبکه بزرگراهی، از طرح‌های بزرگ و ممتاز تجاری تفریحی کشور به شمار می‌رود. بخش اقامتی مجموعه به‌عنوان یکی از شعب هتل‌های زنجیره‌ای کایا در ترکیه و با نام هتل لاله پارک در تیر ماه سال ۱۳۹۵ به‌بهره‌برداری رسید.
لاله پارک تبریز دارای ۶ طبقه و ۱۲۶ واحد تجاری در طبقات منفی دو، منفی یک، همکف، اول، دوم و سوم است و در فروشگاه‌های آن، کالاهایی از برندهای مطرح داخلی و خارجی نظیر پوشاک زنانه، مردانه و بچگانه، شال و روسری، کیف و کفش، لوازم سیسمونی، لوازم آرایشی و بهداشتی، عطر و ادوکلن، اسباب‌بازی، محصولات چرمی، ساعت، عینک، بدلیجات، زیورآلات نقره، طلا و جواهر، لوازم‌خانگی، لوازم ورزشی، مبلمان، کالای خواب، فرش و تابلو فرش، لوازم صوتی و تصویری، موبایل و لوازم جانبی، کتاب و نوشت‌افزار، عطاری، صنایع دستی تبریز، آجیل و خشکبار عرضه می‌شود.
از امکانات رفاهی و تفریحی مجتمع لاله پارک می‌توان به هایپرمارکت هایپرمی (واقع در طبقه منفی یک)، پردیس سینمایی (واقع در طبقه یک)، پارک شادی کودکان (واقع در طبقه دوم)، فودکورت (واقع در طبقه سوم) و همچنین کافه و رستوران در طبقات مختلف نام برد. این مجتمع همچنین دارای آتلیه عکاسی، دفتر خدمات مسافرتی، سرویس بهداشتی، رمپ برقی، پله‌برقی، بانک، اتاق کمک‌های اولیه و پارکینگ روباز و سرپوشیده با ظرفیت ۲,۰۰۰ خودرو است. تنوع و کیفیت اجناس، وجود کافی‌شاپ‌ها و رستوران‌های متعدد و امکانات رفاهی و تفریحی مناسب، از امتیازات این مجموعه در کسب رضایت شهروندان و گردشگران محسوب می‌شود.
ائل گلی
- نوع جاذبه: تاریخی و تفریحی
- آدرس: آزادراه شهید کسایی شرق به غرب، بزرگراه ائل گلی
- ساعت بازدید: شبانه‌روزی
- هزینه بازدید: رایگان
«پارک ائل گلی» یا «بوستان شاه گلی» از مهمترین جاذبه‌های گردشگری شهر تبریز است که به‌علت قدمت و زیبایی، یکی از نمادهای شهر به شمار می‌رود. در زبان ترکی، «گل» به‌معنای «استخر» است. این منطقه در ابتدا شاه گلی (استخر شاه) نام داشت و پس از انقلاب به ائل گلی (استخر مردم) تغییر نام داد.
ائل گلی تبریز مجموعه‌ای از امکانات تفریحی متنوع را در خود جای داده است که تمام رده‌های سنی از کودکان تا بزرگسالان را جذب می‌کند و به‌دلیل آب‌وهوای مطبوع و گل‌کاری‌های زیبای اطراف استخر در فصل بهار، یکی از دیدنی های تبریز در تعطیلات نوروز است.
استخر شاه گلی بر اساس روایتی در زمان حکومت سلطان محمود آق‌قویونلو ساخته شد و در دوره صفویه گسترش یافت. در دوره قاجار مسیرهایی برای رفت‌وآمد در اطراف این استخر ایجاد شد و با درختان تبریزی و بید مجنون و گل‌های اطلسی زینت یافت. در دوره پهلوی، شهرداری این محل را به گردشگاه عمومی تبدیل کرد. انعکاس تصویر درختان کهنسال در آب استخر، زیبایی چشمگیری به فضا بخشیده است.
عمارتی به‌شکل هشت‌ضلعی در دو طبقه، همانند شبه‌جزیره‌ای در وسط دریاچه ائل گلی خودنمایی می‌کند که به کاخ شاه گلی شهرت دارد. این کاخ از مرکز دریاچه توسط مسیری تا ضلع جنوبی دریاچه کشیده شده است. بنای کاخ در سال ۱۳۴۶ خورشیدی تخریب و به‌جای آن ساختمانی زیبا و مقاوم به همان شکل گذشته ساخته شد. کاخ ائل گلی امروزه به‌عنوان تالار و رستوران مورد استفاده قرار دارد.
از تفریحات و امکانات ائل گلی تبریز می‌توان از قایقسواری در دریاچه، مینی‌گلف، درشکه‌سواری، مسیر مخصوص دوچرخه‌سواری، فضای مخصوص کمپ، بوفه، سرویس بهداشتی و پارکینگ نام برد؛ همچنین مجموعه ورزشی پارک از امکاناتی نظیر بیلیارد، زمین اسکیت استاندارد، سنگ‌نوردی، دارت و… برخوردار است. در یکی از ورودی‌های پارک، تعدادی رستوران و غذاخوری به چشم می‌خورد. لوناپارکی در مجموعه ائل گلی وجود داشت که در سال ۱۳۹۹ خورشیدی به فعالیت خود خاتمه داد.
پارک جنگلی عباس میرزا
- نوع جاذبه: طبیعی و تفریحی
- آدرس: شهرک آزمایش، آزادراه کسائی غرب به شرق، خروجی میدان پلیس، خروجی پارک جنگلی عباس میرزا (خروجی اول میدان)
- ساعت بازدید: شبانه‌روزی
- هزینه بازدید: رایگان
«پارک جنگلی عباس میرزا» با وسعت ۱,۸۰۰ هکتار و به‌عنوان بزرگترین پارک جنگلی درون‌شهری شمال غرب کشور در سال ۱۳۸۸ خورشیدی به بهره‌برداری رسید و به‌دلیل تاثیر بسزا در کاهش آلودگی هوا به ریه شهر تبریز شهرت دارد. علت نام‌گذاری این پارک به «عباس میرزا»، فرزند فتحعلی‌شاه قاجار و والی آذربایجان، بازمی‌گردد؛ فردی که به دستور او در شهرهای تبریز، اردبیل و خوی، عمارت‌ها، خیابان‌ها و تفرجگاه‌های بسیاری ساخته شد.
پوشش گیاهی پارک جنگلی عباس میرزا شامل اقاقیا، سرو خمره‌ای، سرو نقره‌ای، عرعر، زبان گنجشک، کاج سیاه، داغداغان، سنجد، زالزالک، زرشک، بید مجنون، نارون، برگ نو، پیراکانتا، انواع گل‌های زینتی، رز، یاس زرد، یاس طاووسی و آقطی می‌شود. دشت شقایق پارک در فصل بهار منظره‌ای شگفت‌انگیز خلق می‌کند.
امکانات رفاهی و تفریحی نظیر بازیکده سرپوشیده خانواده، مجموعه باغ پرندگان، موزه حیات وحش، اکوموزه عشایر، محوطه کمپینگ خانواده، زمین بازی کودکان، آلاچیق‌های متعدد، نمازخانه و سرویس بهداشتی، پارک عباس میرزا را به یکی از بهترین پارک های تبریز برای پیک‌نیک خانوادگی و بازی و سرگرمی کودکان تبدیل کرده است و اوقات خوشی را برای تمام اعضای خانواده رقم می‌زند.
کوه عینالی
- نوع جاذبه: طبیعی، تاریخی و تفریحی
- آدرس: بزرگراه پاسداران (شرق به غرب)، بعد از بلوار شهید رجایی، خروجی عینالی
- ساعت بازدید: شبانه‌روزی
- هزینه بازدید: رایگان
در ناحیه شمالی شهر تبریز، رشته‌بلندی‌های سرخ‌رنگی به نام «کوه عینالی» قرار دارد که به‌دلیل ارتفاع زیاد، بیشتر نقاط شهر از فراز آن قابل رویت است. بالای این کوه، بقعه‌ای وجود دارد که منسوب به دو تن از فرزندان حضرت علی (ع) به نام‌های عون بن علی و زید بن علی است. قدمت بقعه و شیوه معماری آن به دوره ایلخانی بازمی‌گردد؛ این بنا که در گذشته آتشکده و عبادتگاه بود، پس از ورود اسلام به ایران به زیارتگاه تبدیل شد و در دوره صفویه و به‌طور مجدد در دوره قاجاریه مورد مرمت قرار گرفت.
کوه عینالی در گذشته عاری از هرگونه پوشش گیاهی بود؛ اما امروزه با اجرای طرح ویژه جنگل‌کاری در این منطقه، درختان و گیاهان متنوعی در آن روییده است. با توجه به موقعیت کوهستانی «عون بن علی»، ورزشکاران میتوانند از مسیر کوهنوردی و صخره‌نوردی به این کوه صعود کنند. همچنین مسیر دسترسی آسفالته و ماشین‌رو تا بالای کوه و محوطه امامزاده امتداد دارد و روشنایی کامل آن در شب، جلوه خاصی به کوه می‌بخشد. کوه عینالی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی تبریز در شب است.
در طی سال‌های اخیر اقدامات گسترده‌ای برای جذب گردشگران در تفرجگاه عینالی صورت گرفته است که از آن‌ها می‌توان به تله کابین تبریز، زیپ‌لاین، منطقه صخرهای برای تمرین صخره‌نوردان مبتدی، آبشار مصنوعی، منطقه پرورش شترمرغ، یادمان شهدای گمنام، تندیس استاد شهریار و و دیگر مشاهیر کشور، مجسمه عظیم «قیچی‌ساز» (کوهنورد معروف تبریزی)، برج یادمان شهدای گمنام، آلاچیق، کافه و رستوران اشاره کرد. با وجود وزش باد در بیشتر روزهای سال، توربین‌های بادی عظیمی به‌منظور بهره‌‌وری از انرژی طبیعی در این منطقه به چشم می‌خورد. با توجه به آب‌وهوای سرد و خشک تبریز، بهترین زمان بازدید از کوه عینالی، فصل بهار و تابستان است.
پارک ائل باغی
- نوع جاذبه: طبیعی و تفریحی
- آدرس: محله بارنج چای، آزادراه کسایی غرب به شرق (آزادراه تبریز -زنجان)، جاده چاوان
- ساعت بازدید: شبانه‌روزی
- هزینه بازدید: رایگان
«پارک ائل باغی» یا «پارک ائل داغی» با وسعتی برابر ۲۳۰ هکتار از پارک‌های جدید و محبوب تبریز است که در سال ۱۳۸۹ خورشیدی به بهره‌برداری رسید. این پارک در ضلع جنوبی ائل گلی قرار دارد و با وجود طبیعت زیبا و سرسبز، آبشار مصنوعی، وسایل بازی کودکان و امکان سورتمه‌سواری، محلی برای تفریح و گذران اوقات فراغت خانواده‌ها در فصل بهار و تعطیلات نوروز به شمار می‌رود.
از بخش‌های جذاب ائل باغی می‌توان به سورتمه اشاره کرد؛ ایستگاه این سورتمه در بالای کوه قرار دارد و برای دسترسی به آن باید مسیر سربالایی را از کنار آلاچیق‌ها در پیش گرفت. طول این مسیر زیبای درخت‌کاری و گل‌کاری‌شده، حدود چهار کیلومتر است. سورتمه تبریز در حال حاضر (دی ۱۴۰۲) فعالیت ندارد.
آبشار مصنوعی زیبای پارک ائل باغی نیز در بالای کوه قرار دارد؛ بالای این آبشار، استخری به چشم می‌خورد و چشم‌انداز شهر تبریز از این نقطه، به‌ویژه در شب بسیار تماشایی است. از دیگر امکانات پارک ائل باغی می‌توان به وسایل ورزشی متعدد در کنار استخر، آلاچیق‌های متعدد، نیمکت، نورپردازی مناسب در شب، مسیرهای پیاده‌روی، لوازم ورزشی، بوفه، رستوران و سرویس بهداشتی اشاره کرد.
باغلارباغی
- نوع جاذبه: طبیعی و تفریحی
- آدرس: بزرگراه استاد شهریار (شرق به غرب)، بین بلوار ولیعصر و بلوار گلکار، خروجی پارکینگ باغلار باغی
- تلفن: ۳۳۲۸۸۵۰۰ ۰۴۱
- ساعت بازدید: فصل بهار و تابستان از ۱۶ تا یک بامداد
- هزینه بازدید: اقتصادی
«باغلارباغی» یکی از پارک‌های قدیمی تبریز است که در سال ۱۳۷۳ خورشیدی در زمینی به‌وسعت ۲۲ هکتار، فعالیت خود را آغاز کرد. این مجموعه با فضای سبز وسیع و امکانات رفاهی و تفریحی مناسب، تمام گروه‌های سنی از خردسال تا بزرگسال را جذب می‌کند. مجموعه تفریحی باغلارباغی شامل شهربازی روباز و باغ پرندگان و حیوانات می‌شود و از جاهای دیدنی تبریز در فصل بهار و تابستان به‌ویژه در ایام نوروز است.
در شهربازی باغلارباغی وسایلی نظیر چرخ‌وفلک، سفینه، سورتمه، رنجر، کشتی صبا، گردش فضایی، یوفو، ماشین‌برقی، سرسره آبشار، کلبه وحشت، کارتینگ و زیپ‌لاین برای سرگرمی بزرگسالان وجود دارد. کودکان نیز میتوانند با تکان‌دهنده‌ها، قطار کودک، ترامبولین، کشتی صبا کودک، فریزبی، اسب پرنده، استخر توپ، استخر قو و ماشین‌برقی سرگرم شوند.
باغ پرندگان و باغ حیوانات باغلارباغی از بخش‌های محبوب و پرطرف‌دار در میان کودکان است که در آن میتوانند از طاووس، عقاب، پرندگان بومی، شیر، خرس، گربه گوش‌سیاه، بز کوهی، گرگ، میش، خرگوش و… بازدید کنند. از دیگر امکانات این پارک می‌توان به چند آب‌نمای زیبا، آلاچیق، نیمکت، بوفه و غرفه‌های خوراکی، رستوران، آبخوری، نمازخانه و سرویس بهداشتی اشاره کرد.
مجموعه باغلارباغی در حال حاضر (زمستان ۱۴۰۲) فعالیت ندارد و با نصب دستگاه‌های بازی جدید، در هفته اول نوروز ۱۴۰۳ خورشیدی بازگشایی خواهد شد؛ به این نکته توجه داشته باشید که شهربازی روباز باغلارباغی به‌علت برودت هوا تنها در فصل‌های بهار و تابستان فعالیت می‌کند.
شهربازی قلعه شادی
- نوع جاذبه: تفریحی
- آدرس شعبه ستاره باران: محله نصف راه، بلوار ۲۲ بهمن (شرق به غرب)، نرسیده به میدان جهاد، مجتمع تجاری ستاره باران، طبقه دوم
- آدرس شعبه اطلس: ولیعصر، خیابان نگین پارک، مجتمع تجاری اطلس، طبقه چهارم
- تلفن: ۳۳۲۴۹۰۷۵ ۰۴۱
- ساعت بازدید دو شعبه: ۱۱ تا ۲۳
- هزینه بازدید: اقتصادی
«شهربازی قلعه شادی» از شهربازی‌های زنجیره‌ای است که در تبریز، زنجان، ارومیه، کرج و تهران شعبه دارد. این مجموعه با الهام از فضای قلعه و عناصر داخلی آن طراحی و اجرا شده و محیط جذاب و هیجان‌انگیزی برای گردشگران فراهم کرده است. قلعه شادی دو شعبه در شهر تبریز دارد؛ شعبه مجتمع تجاری ستاره باران و شعبه مرکز خرید اطلس تبریز از بهترین شهربازی‌های سرپوشیده تبریز محسوب می‌شود.
شهربازی قلعه شادی در اردیبهشت ۱۳۹۵ خورشیدی، در طبقه دوم مجتمع ستاره باران تبریز فعالیت خود را آغاز کرد؛ این شعبه با دکوراسیون قلعه چوبی، وسعتی در حدود ۱,۰۰۰ متر مربع دارد. شعبه دوم در اسفند ۱۳۹۵، در طبقه چهارم مرکز خرید اطلس افتتاح شد؛ دکوراسیون این شعبه به‌شکل قلعه سنگی طراحی شده است و مساحت آن به ۷۰۰ متر مربع می‌رسد. قلعه شادی با امکانات متنوع و وسایل بازی استاندارد، در محیطی خانوادگی میزبان تمام رده‌های سنی است و از بهترین مراکز تفریحی تبریز برای کودکان و بزرگسالان به شمار می‌رود.
قلعه شادی با انواع بازی‌های سرگرم‌کننده مانند بازی‌های کامپیوتری، غرفه جوایز، بازی‌های واقعیت مجازی (وی‌‌آر)، چرخ‌وفلک، ماشین‌های کوبنده، کشتی صبا، استخر توپ، ماشین پرنده، مری گو راند، قطار کودک، گیم ماشین، گیم موتور، خانه کودک، لگو، فوتبال‌دستی، ایرهاکی، بسکتبال، مشت آهنین، زورآزمایی، غرفه جوایز و گیم‌نت اوقات خوشی را برای گردشگران رقم می‌زند.
پارک مینیاتور تبریز
- نوع جاذبه: فرهنگی و تفریحی
- آدرس: محله آنالار آتالار باغی، بلوار گلکار، خیابان شکوفه، انتهای پارک آنالار و آتالار (مشاهده روی نقشه)
- ساعت بازدید: از شبانه‌روزی
- هزینه بازدید: اقتصادی
«پارک مینیاتور تبریز» اولین پارک موضوعی این شهر است که در سال ۱۳۹۰ خورشیدی توسط سازمان زیباسازی شهرداری به بهره‌برداری رسید. در این پارک، بسیاری از بناهای تاریخی و معروف شهر تبریز با استفاده از هنر مینیاتور گرد هم آمده و در معرض نمایش قرار گرفته است.
با پیشرفت هنر مینیاتور در جهان، پارک‌ها و بوستان‌هایی در برخی از کشورها ساخته شد که در آن‌ها بناهای تاریخی و فرهنگی آن کشور، در ابعاد کوچک‌تر و به‌صورت مینیاتوری در فضایی مشخص گردآوری می‌شود. پارک‌های مینیاتوری بیشتر برای کسانی جذاب و مفید است که نمی‌توانند از تمام مکان‌های تاریخی شهر به‌طور جداگانه دیدن کنند.
در پارک مینیاتور تبریز ماکت بسیاری از بناهای تاریخی شهر از جمله کاخ ائل گلی، عمارت شهرداری، ارگ علیشاه، مقبره الشعرا، مسجد کبود، برج خلعت‌پوشان، برج یانقین، کلیسای مریم مقدس، ساختمان بانک ملی، ساختمان ایستگاه راه‌آهن، پل کابلی و کاخ استانداری در ابعاد کوچک طراحی و جای‌گذاری شده است.
ماکت‌های بوستان مینیاتوری تبریز از جنس فایبرگلاس و مقاوم در برابر سرما و گرمای محیط است. تابلوی راهنما در کنار هر ماکت، تاریخچه آن جاذبه را معرفی می‌کند. بازدید از این بوستان، امکان افزایش اطلاعات در زمینه تاریخ و فرهنگ شهر تبریز را برای خانواده‌ها فراهم آورده است.
پارک آبی تبریز
- نوع جاذبه: تفریحی
- آدرس: محله یاغچیان، خیابان توحید (شمال به جنوب)، بعد از مخابرات، جنب پارک اوشاخلار باغچاسی (مشاهده روی نقشه)
- تلفن: ۳۶۷۹۲۹۶ ۰۹۳۶
- ساعت بازدید: بانوان روزهای زوج از ساعت ۱۱ تا ۲۲؛ آقایان روزهای فرد و جمعه از ساعت ۱۱ تا ۲۲
- هزینه بازدید: میان‌رده
«پارک آبی تبریز» از بزرگترین و مجهزترین پارک‌های آبی شمال غرب کشور است که طراحی و ساخت آن در سال ۱۳۸۸ خورشیدی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در دو فاز عملیاتی آغاز شد. این پارک آبی شامل پنج طبقه و ۸,۰۰۰ متر مربع زیربنا است و ظرفیت پذیرش بیش از ۱,۲۰۰ نفر دارد. پارک آبی تبریز با تجهیزات تفریحی و ورزشی مدرن، استفاده از آخرین تکنولوژی روز، رعایت استانداردهای بین‌المللی و امکانات رفاهی مناسب، لحظات خوشی برای خانواده‌ها رقم می‌زند و یکی از دیدنی های تبریز در عید نوروز به شمار می‌آید.
از تفریحات پارک آبی تبریز می‌توان از استخر موج، استخر کودکان، چاله فضایی، رودخانه آرام، رودخانه موج‌های خروشان، سرسره یو‌شکل (U)، سرسره تونلی روباز، سرسره ران‌اوت تونلی و سرسره موج نام برد. این مجموعه همچنین از امکاناتی نظیر حوضچه آب سرد، سونا خشک و بخار، حمام ترکی، حمام سنتی، سونا نمک، ماساژ، رستوران، فست‌فود، کافی‌شاپ و پارکینگ برخوردار است.
روستای کندوان
- نوع جاذبه: طبیعی
- آدرس: شهرستان اسکو، بخش مرکزی، دهستان سهند، جاده اسکو-کندوان
- ساعت بازدید: شبانه‌روزی
- هزینه بازدید: رایگان
«روستای کندوان» از شگفت‌انگیزترین روستاهای صخرهای ایران و جهان در جنوب شهر تبریز است که در دامنه کوه سهند و در کنار رودخانه کندوان قرار دارد. این روستا در فاصله تقریبی ۵۵ کیلومتری تبریز (حدود ۷۰ دقیقه با ماشین) واقع شده است. ویژگی شاخص روستای تاریخی کندوان، از روستاهای گردشگری ایران، را می‌توان معماری صخرهای و خانه‌های روستایی آن دانست؛ خانه‌هایی که در اثر حفر سنگ‌های کله‌قندی معروف به کران شکل گرفته است و زندگی و سکونت همچنان در آن‌ها جریان دارد. روستای کندوان در سال ۱۳۷۶ خورشیدی در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسید.
فضاهای زندگی اهالی روستای کندوان در اصطلاح محلی، قیه (صخره) یا کران نام دارد؛ اصطلاح کران به‌معنای کندن و بیرون ریختن است. فضاهای داخلی کران‌ها و تعداد طبقات آن‌ها به حجم و شکل آن‌ها بستگی دارد و معمولا دو طبقه است؛ اما کران‌های سه و چهارطبقه نیز در این روستا به چشم می‌خورد. ابعاد کران‌ها به‌علت مسئله ایمنی و ایستایی، نسبتا کوچک است.
از مهمترین فعالیت‌های مردمان کندوان می‌توان به کشاورزی دیمی در دامنه‌ها، باغ‌داری و همچنین دام‌داری در مراتع سرسبز و زیبای اطراف روستا اشاره کرد. عسل کوهستان، لبنیات، گیاهان دارویی، انواع میوه و صنایع دستی نظیر گلیم و جاجیم از سوغاتی‌های این روستا است. با توجه به آب‌وهوای سرد این منطقه، فصل بهار و تابستان برای سفر به روستای کندوان پیشنهاد می‌شود. هتل بین‌المللی صخرهای لاله کندوان، از بهترین هتل‌های ایران با معماری خاص و دیگر اقامتگاه‌های بوم‌گردی روستا امکان اقامت و تجربه زندگی در خانه‌های کله‌قندی را برای گردشگران فراهم می‌کند.
تفرجگاه گردشگری سد امند
- نوع جاذبه: طبیعی و تفریحی
- آدرس: شهرستان شبستر، بخش صوفیان، دهستان رودقات، روستای امند، بزرگراه تبریز-صوفیان-مرند، جاده سد امند
- ساعت بازدید: شبانه‌روزی
- هزینه بازدید: اقتصادی (هریک از تفریحات هزینه جداگانه‌ای دارد.)
«تفرجگاه گردشگری سد امند» در فاصله تقریبی ۲۵ کیلومتری شمال غربی شهر تبریز (حدود ۳۰ دقیقه با ماشین) قرار دارد و از خوش‌آب‌وهواترین ییلاقات و جاهای دیدنی اطراف تبریز است.
سد امند در ابتدا برای بهره‌برداری آب رودخانه شیخ چایی و رونق کشاورزی و باغ‌داری در روستاهای اطراف ساخته شد؛ پس از احداث با توجه به طبیعت زیبای اطراف سد، این منطقه برای ایجاد مجتمع گردشگری مورد استفاده قرار گرفت. تفرجگاه سد امند با امکانات رفاهی و تفریحی مناسب، گردشگران بسیاری را جذب می‌کند و با وجود آب‌وهوای مطبوع در فصل بهار، از مکان‌های تفریحی تبریز در تعطیلات نوروز به شمار می‌رود.
تفرجگاه گردشگری سد امند که به «منطقه گردشگری سیمرغ» نیز شناخته می‌شود، با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی شرکت «ژئو تجارت سیمرغ» در چند فاز ساخته شد؛ این مجتمع از تفریحات آبی‌نظیر قایقسواری (موتوری و پدالی)، جت اسکی و اسکی روی آب و همچنین امکاناتی نظیر باشگاه سوارکاری، زمین گلف، زمین فوتبال چمن، مسیرهای سنگ‌فرش‌شده برای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری، آبشارهای مصنوعی، آلاچیق، نیمکت، بوفه، کافه، رستوران، ویلاهای اقامتی و پارکینگ برخوردار است.
دریاچه سد امند زیستگاه درنای روسی است و ماهی کپور در آن پرورش می‌یابد. در محوطه بزرگ تفرجگاه چندین هزار اصله درخت اقاقیا کاشته شده است. ایجاد منطقه‌ای نیمه‌طبیعی به‌همراه صدای پرندگان در کنار آب سد، آن را از دیگر دهکده‌های تفریحی متمایز و محیط آرامش‌بخشی را ایجاد می‌کند. وجود آلاچیق‌ها و دهکده‌هایی به‌سبک عشایر، نشان از توجه به ساختارهای بومی در این تفرجگاه دارد. در دهکده سنتی عشایر می‌توانید از طعم غذاهای سنتی تبریز و استان آذربایجان شرقی لذت ببرید.
خانه مشروطه تبریز
- نوع جاذبه: تاریخی
- آدرس: محله راسته کوچه، خیابان مطهری (شمال به جنوب)، قبل از میدان نماز
- ساعت بازدید: ۹ تا ۱۹
- هزینه بازدید: اقتصادی
«خانه مشروطه تبریز» از خانه‌های تاریخی ایران و نمادی از انقلاب مشروطه است؛ این خانه در سال ۱۲۴۷ خورشیدی ساخته شد و به یکی از بازرگانان خوشنام و طرفدار مشروطه‌خواهی به نام «حاج مهدی کوزه‌کنان»ی تعلق داشت. او در سال ۱۲۸۷، این خانه را به‌عنوان محل تجمع، در اختیار مشهورترین چهره‌های مشروطه از جمله ستارخان، باقرخان، ثقه‌الاسلام تبریزی و حاج میرزا آقافرشی قرار داد.
خانه مشروطه پس از جنگ جهانی دوم و اشغال آذربایجان توسط شوروی (در سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ شمسی) به محلی برای اجلاس سران فرقه دموکرات تبدیل شد و در سال ۱۳۵۴ به ثبت ملی رسید. این خانه در سال ۱۳۶۷ توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شد و سرانجام در سال ۱۳۷۵، با تغییرات در تالارها و اتاق‌ها، به موزه تغییر کاربری یافت.
خانه مشروطه با مساحت ۱,۳۰۰ متر مربع، در دو طبقه ساخته شده است؛ طبقه اول شامل ۶ اتاق و طبقه دوم شامل یک سالن بزرگ و ۶ اتاق در سرسرا می‌شود. از ویژگی‌های معماری این بنا می‌توان از تزیینات زیبا، نورگیرها، ستون‌ها و سرستون‌های دارای گچ‌بری، درهای منبت‌کاری‌شده با آینه، شیشه‌های رنگی و پنجره‌های ارسی نام برد که هریک ذوق و هنر معماری ایرانی را به نمایش می‌گذارد.
موزه مشروطه به‌منظور نمایش اسناد تاریخی از انقلاب مشروطه و تصویری از فرمان مشروطیت تاسیس شد. از مجسمه‌های موجود در این موزه می‌توان به تندیس «حسین خان باغبان»، «حاج علی ختایی»، «حاج علی دواچی»، «کربلایی علی موسیو»، «علی‌اکبر دهخدا» و «زینب پاشا» (تنها بانوی حاضر در صفوف مشروطه‌خواهان) اشاره کرد. در کنار این تندیس‌ها، می‌توانید از سلاح کمری ستارخان، فرش مشروطه، وسایل شخصی سران مشروطه و دستگاه چاپ ژلاتینی شب‌نامه‌های دوره مشروطه بازدید کنید.
موزه‌خانه استاد شهریار
- نوع جاذبه: تاریخی
- آدرس: محله مقصودیه، خیابان ارتش جنوبی (شمال به جنوب)، کوچه شهریار
- ساعت بازدید: شنبه تا پنجشنبه از ۸ تا ۲۰
- هزینه بازدید: اقتصادی
«موزه‌خانه استاد شهریار» سومین منزلگاه استاد شهریار، شاعر معاصر ایران است که در سال ۱۳۴۷ خورشیدی توسط ایشان خریداری شد و میزبان ۲۰ سال پایانی عمر استاد بود. این خانه در سال ۱۳۶۷ و پس از درگذشت استاد شهریار، توسط شهرداری تبریز خریداری شد و با توافق خانواده استاد در زمینه اهدای وسایل شخصی ایشان، در سال ۱۳۷۰ خورشیدی فعالیت خود را به‌عنوان «موزه ادبی استاد شهریار» آغاز کرد. خانه استاد شهریار در سال ۱۳۸۶ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
خانه استاد شهریار زیربنایی در حدود ۲۵۰ متر مربع دارد و شامل دو طبقه (زیرزمین و فوقانی) است. با افتتاح موزه و طی فراخوان، اسناد و مدارک مربوط به این شاعر گرانقدر و وسایلی باارزش همچون کمانچه‌ای از کشور آذربایجان، بشقاب قدیمی شاعر زنجانی و غیره از طرف شاعران آذربایجانی به موزه اهدا شد.
در موزه‌خانه استاد شهریار، بیش از ۵۰۰ قطعه از آثار و لوازم شخصی استاد مانند کتاب‌ها، نسخه قرآنی نوشته‌شده با خط نسخ توسط ایشان، کیف، عصا، آثار چاپ‌شده، دفاتر و اوراق دست‌نویس، آلبوم‌های عکس، انواع یادبودها و هدایای داخلی و خارجی این شاعر گرانقدر در معرض نمایش عموم قرار گرفته است. قسمت زیرزمین موزه نیز شامل عکس‌های استاد از دوره‌های مختلف زندگی، سه‌تار معروف استاد، واحد سمعی بصری و همچنین محلی برای استراحت بازدیدکنندگان می‌شود.
از جمله آثار ارزشمند استاد شهریار می‌توان به منظومه «حیدربابایه سلام» اشاره کرد که از شاهکارهای ادبیات آذربایجانی است. ایشان در سرودن انواع گونه‌های شعر فارسی غزل، قصیده، مثنوی، رباعی و شعر نیمایی تبحر داشت؛ اما عمده شهرت استاد، مرهون غزل بوده است و از مشهورترین غزل‌های ایشان می‌توان از «علی ای همای رحمت» و «آمدی جانم به قربانت» نام برد.
موزه خودروهای کلاسیک تبریز
- نوع جاذبه: تاریخی
- آدرس: جاده تبریز – بستان آباد (غرب به شرق)، یک کیلومتر بعد از سه‌راهی اهر
- تلفن: ۱۱۶۰۳۰۶ ۰۹۱۴
- ساعت بازدید: ۱۱ تا ۲۰
- هزینه بازدید: اقتصادی
«موزه خودروهای کلاسیک تبریز»، یکی از موزه‌های محبوب علاقه‌مندان به اتومبیل است و به آقای «خلیل غفاری»، اولین مجموعه‌دار خودروهای قدیمی در تبریز، تعلق دارد که پس از تلاشی ۴۰ ساله، در سال ۱۳۹۳ خورشیدی درهای موزه را به‌روی عموم گشود.
موزه خصوصی اتومبیل کلاسیک تبریز در زمینی به‌وسعت ۳,۵۰۰ متر مربع ساخته شده است؛ ۳۰ خودرو ساخت کشورهای آلمان، آمریکا و ژاپن در موزه در معرض نمایش قرار دارد که برخی از آن‌ها در تعداد بسیار محدودی در جهان تولید شده است. قدمت قدیمی‌ترین خودروی موجود در این موزه به سال ۱۹۳۶ میلادی (۱۳۱۵ خورشیدی) بازمی‌گردد.
خودروهای موزه اتومبیل کلاسیک تبریز از برندهایی مانند «بنز»، «بی.ام.دبلیو»، «فورد»، «شورلت»، «بیوک»، «دوج»، «فولکس واگن» و دیگر برندهای مطرح دنیا جمع‌آوری شده است و برخی از آن‌ها به بزرگان و افراد مشهور ایرانی از جمله استاد شهریار، «بهروز وثوقی»، «خلیفه کل ارامنه اصفهان»، «خان علمدار جلفا»، «خان ماکو» و «کلنل پسیان» تعلق دارد.
موزه آذربایجان
- نوع جاذبه: فرهنگی و تاریخی
- آدرس: محله گوی مسجد (خاقانی)، خیابان امام خمینی شرق به غرب (خط ویژه اتوبوس)، بین خیابان‌‌های شهید بهشتی و خاقانی، جنب بوستان خاقانی
- تلفن: ۳۵۲۶۱۶۹۶ ۰۴۱
- ساعت بازدید: از ۹ تا ۲۱
- هزینه بازدید: اقتصادی
«موزه آذربایجان» از بزرگترین و مهمترین موزه های ایران و دومین موزه باستان‌شناسی کشور پس از موزه ملی ایران است. این موزه در سال ۱۳۳۷ خورشیدی، به‌عنوان موزه‌ای جامع در شهر تبریز بنیان‌گذاری شد و در سال ۱۳۴۱، به بهره‌برداری رسید.
آثار تاریخی و هنری موزه آذربایجان به دوران پیش از اسلام و دوره اسلامی تعلق دارد. این موزه شامل گنجینه‌ای باارزش از ۱۲,۰۰۰ قطعه اشیای عتیقه و هنری می‌شود که ۲,۳۰۰ قطعه از آن‌ها به ثبت رسیده است و به‌دلیل کمبود فضا، تنها بخش محدودی از این آثار در معرض بازدید دوست‌داران تاریخ، فرهنگ و هنر قرار دارد.
موزه آذربایجان تبریز با زیربنایی در حدود ۲,۴۰۰ متر مربع، از سه طبقه به‌همراه سالن نمایشی در هر طبقه، کتابخانه و اتاق‌های اداری تشکیل شده است. در طبقه زیرزمین موزه آذربایجان، می‌توانید مجسمه‌های نفیس، اثر مجسمه‌ساز شهیر تبریزی «احد حسینی»، سنگ قبرهایی از دوران مختلف اسلامی، سنگ‌نگاره‌های قدیمی، قوچ‌ها و مجسمه‌های سنگی، پیکره‌های انسانی و نمونه‌هایی از سنگ‌های کتیبه‌دار را مشاهده کنید.
در سالن نمایش طبقه همکف موزه می‌توانید از آثار و اشیای تاریخی مربوط به دوران پیش از تاریخ و دوران پیش از اسلام از جمله سفالینه‌های تپه اسماعیل‌آباد، سنگ‌های معدنی سرپانتین جیرفت کرمان، مجسمه الهه زن، ریتون‌های متعلق به دوران هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان و همچنین ویترین مربوط به اجساد زن و مرد مدفون مربوط به هزاره اول قبل از میلاد بازدید کنید. همچنین در انتهای این سالن، سنگ «بسم الله الرحمن الرحیم»، از نادرترین آثار هنری ایران، قرار گرفته است که از چهار قسمت قاب و یک قسمت متن تشکیل می‌شود و توسط هنرمند ایرانی، «محمد علی قوچانی»، حجاری شده است.
در طبقه اول موزه آذربایجان تبریز، اشیای بازمانده از تمدن نیشابور در قرن چهارم هجری شمسی قرار دارد که استفاده از لعاب سفیدرنگ با نقش‌ونگارهای اسلامی و خط کوفی از مشخصه این اشیا است. در این بخش از موزه، آثار مهم دیگری همچون ظروف سفالی دوره ایلخانی و قفل رمزی مربوط به اواخر قرن ششم هجری شمسی به چشم می‌خورد؛ همچنین قدیمی‌ترین سکه‌های ضرب‌شده در ادوار مختلف ایران از دوره هخامنشی تا قاجاریه و نادرترین مهرهای قدیمی در این طبقه قرار دارد.
منبع فارسی: روزیاتو
