اسکلت هزارسالۀ هندی که در حالت «مراقبه» دفن شده است
«ابهیجیت آمبکار» باستان‌شناس، سال ۲۰۱۹ این کشف مهم را هنگام حفاری در ایالت گجرات غربی انجام داد و متوجه چیزی شبیه بخش بالایی یک جمجمه انسان شد. با ادامه حفاری توسط تیم او، بقایای سالم یک اسکلت در یک گودی پیدا شد که به نظر می‌رسید در وضعیت مراقبه دفن شده باشد. چنین بقایایی تاکنون فقط در سه جای دیگر در هند کشف شده‌اند.
به گزارش فرادید، مقامات همچنان درباره اینکه کدام نهاد باید مسئولیت اسکلت را برعهده بگیرد، اختلاف نظر دارند. اسکلت همچنان در یک سرپناه موقتی و نه چندان دور از موزه‌ای تازه‌تأسیس در مورد باستان‌شناسی محلی، قرار دارد.
ابهیجیت آمبکار در حال پاک کردن خاک از روی اسکلت (سمت راست)، دست راست اسکلت روی زانو قرار داشت و دست چپ در هوا معلق بود، گویی بر عصایی تکیه کرده باشد.
آقای آمبکار می‌گوید اسکلت کشف‌شده در شهر وادناگار، احتمالاً وابسته به سلسله سولانکی است. سلسله سولانکی در بازه‌ی زمانی ۹۴۰ تا ۱۳۰۰ میلادی بر بخش‌هایی از گجرات امروزی حکومت می‌کرد.
دکتر آمبکار که ریاست دفتر اداره باستان‌شناسی هند (ASI) در بمبئی و سرپرستی تیم کاوشگر را نیز به عهده داشت، می‌گوید: «این اسکلت کشفی بسیار ارزشمند نه فقط برای وادناگار، بلکه برای کل کشور است. این کشف کمک می‌کند بفهمیم نیاکان ما چگونه زندگی می‌کردند و جزئیاتی از گذشته را آشکار می‌کند که هنوز ناشناخته مانده‌اند.»
با وجود اهمیت باستان‌شناسی این کشف، اینکه هنوز مکان مناسبی برای نگهداری آن پیدا نشده، ناشی از موانع اداری است. آقای آمبکار می‌گوید که برنامه‌ی دولت گجرات این بوده که تمام اشیاء باستانی کشف‌شده از وادناگار در موزه‌های محلی نگهداری شوند. او می‌افزاید که حدود ۹۰۰۰ شیء باستانی از جمله این اسکلت که بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ توسط اداره باستان‌شناسی هند (ASI) از وادناگار کشف شدند به دولت گجرات تحویل داده شده و همگی در موزه‌های محلی جای داده شده‌اند جز این اسکلت. البته دولت ایالتی می‌گوید اسکلت هنوز در اختیار ASI است.
اسکلت با موادی پوشانده شده تا از آن محافظت شود
آقای آمبکار می‌گوید که فرآیند بیرون آوردن اسکلت بسیار زمان‌بر بود و حدود دو ماه طول کشید. ابزارهای مختلفی برای پاک کردن خاک با دقت بالا و خارج کردن اسکلت از گور باستانی‌اش استفاده شد.
در حال حاضر، این اسکلت در پناهگاهی از جنس برزنت در وادناگار نگهداری می‌شود. مردم محلی گاهی اعضای خانواده و دوستان خود را برای دیدن این اسکلت می‌آورند؛ جاذبه‌ای که توجه زیادی را به شهر وادناگار جلب کرده است.
وادناگار منطقه‌ای با اهمیت تاریخی در گجرات است و کاوش‌های ASI شواهدی از سکونت انسان در آن از بیش از ۲۰۰۰ سال پیش یافته‌اند. آقای آمبکار می‌گوید بخش‌هایی از دیواره‌های گِلی که گفته می‌شود توسط نخستین ساکنان منطقه ساخته شده‌اند، هنوز پابرجا هستند.
در حفاری‌ها بقایای صومعه‌ها و معابد بودایی نیز کشف شده است. این یافته‌ها به همراه اشیای دیگر مانند مجسمه‌های سفالی، سکه، جواهرات صدفی و کتیبه‌های سنگی و مسی به باستان‌شناسان کمک کرده تا هفت مرحله فرهنگی در این منطقه از قرن دوم پیش از میلاد تا قرن نوزدهم میلادی را شناسایی کنند.
آقای آمبکار می‌گوید قدمت اسکلت کشف‌شده با تحلیل DNA دندان‌ها و بررسی لایه‌های زمین‌شناسی محل تخمین زده شده: «تحلیل DNA نشان می‌دهد اسکلت متعلق به مردی در دهه چهل‌سالگی است که بومی منطقه بوده، اما برای شناخت بیشتر رژیم غذایی و سبک زندگی‌اش باید بررسی‌های بیشتری انجام شود که به فهم بهتر از وضعیت منطقه در ۱۰۰۰ سال پیش منجر خواهد شد.»
جابجایی جعبه چوبی حاوی اسکلت به مکان فعلی با کمک جرثقیل
آقای آمبکار می‌گوید که اسکلت توانسته در برابر گذر زمان دوام بیاورد، زیرا خاک اطراف آن دست‌نخورده باقی مانده و ویژگی‌هایی داشته که مانع از پوسیدگی اسکلت می‌شدند.
بیرون آوردن اسکلت و انتقال آن به مکان فعلی کار آسانی نبود. ابتدا بلوکی از خاک حاوی اسکلت از بقیه خاک جدا شد. سپس اسکلت و خاک اطراف آن با مواد شیمیایی برای حفظ ساختار تثبیت شدند. این بلوک درون جعبه‌ای چوبی پر از گل مرطوب قرار گرفت و توسط جرثقیل به محل فعلی منتقل شد. به گفته آقای آمبکار، کل عملیات شش روز طول کشید.
تصویر محل کشف اسکلت
آقای آمبکار امیدوارست این اسکلت به‌زودی جایگاه مناسبی در یک موزه پیدا کند. اما تاکید می‌کند که آن موزه باید مجهز به سامانه‌های کنترل دما و رطوبت باشد تا از پوسیدگی اسکلت جلوگیری شود.
